Yozgat Bozok Teknopark bünyesinde kurulan şirkette, yararlanma ömrünü tamamlamış elektronik eşyalarda kâin zer, paladyum, rodyum ve platin üzere değerli metaller ayrıştırılıyor.
Yozgat Bozok Üniversitesi Malumat Literatür Fakültesi Kimya Bölümü Çözümlemeli Kimya Anne Bilgelik Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Hazer, atık elektronik eşyaların ekonomiye kazandırılması üzere yaptığı AR-GE çalışmalarını Bozok Teknopark’ta kurduğu şirkette sürdürüyor.
Çalışmalar kapsamında Teknopark bünyesinde kurulan şirketin laboratuvarlarında, el telefonu ve elektronik beyin özellikle kalkışmak amacıyla elektronik atıkların içindeki altın madenler köylü dönüştürülerek ekonomiye kazandırılıyor.
Hazer, AA muhabirine, Yozgat ve gayrı illerden temin ettikleri elektronik atıkların içindeki zer, paladyum, platin ve rodyum kadar bulunmaz metalleri ayrıştırdıklarını ve bu alanda neşelilik gösteren İstanbul’daki firmalara sattıklarını belirtti.
Hazer, şunları söyledi:
“Toplanan elektronik atılan çeşitlerini klasman etmeye çalışıyoruz. Hangi tuhaf elektronik atılan var ve bunların içeriğinde neler var, onları araştırıyoruz. Daha bilahare bunların içerisindeki nadir madenlerin çıkarılması için sunu ülkü yöntemi belirlemeye çalışıyoruz. Ondan sonraki aşamada ise atıkların içerisindeki nadir metalleri çevreye kötülük vermeden, minimal iktisadi maliyetle düşüncesiz dönüştürüyoruz.”
“Bir ton elektronik atıkta 500-600 gram değerli türlü”
Elektronik atıkların “site içi madeni” olarak nitelendirildiğini ifade fail Hazer, “Alışılagelen süreçte bir ton yer veya kayaçta 1-2 gram zer birlikte olması orada ihtiraz olduğunu gösterir. Elektronik atıkların tonunda 300 gramdan başlayıp kiloları bulan değerli rezervi olabiliyor. Yani bire bir ton elektronik atığın içerisinde tahminî 500-600 gram zer olma ihtimali var. Hoppadak altın değil, gayrı madenleri üstelik elde edebiliyorsunuz. Yani tonlarca topraktan çıkaracağınız benzeri madeni sadece tıpkı ton elektronikten çıkarabiliyorsunuz.” diye niteleyerek konuştu.
Hazer, elektronik atıkların toplanmasında temel görevin evsel kullanıcıya düştüğüne, bunların çöplere gitmesinin dokunaklı ekonomik kayıp olduğuna dikkati çekerek, “Elektronik eşyada mergup madenler ensiz dışından ithal edildiği üzere et kafalı dönüşümü devlet ekonomisine ağır algı sağlayacaktır.” dedi.
Elektronik eşyaların içinde altından daha değerli madenlerin bulunduğuna bile meni eden Hazer, “Altının gramı bin teklik civarında işlem görürken, paladyumun gramı 1100, rodyumun gramı 9 bin liralık civarında prosedür görmektedir.” bilgisini verdi.
Bozok Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Bozok Teknopark Umumi Müdürü Prof. Dr. Şenol Akış birlikte 2015’te faaliyete geçen Bozok Teknopark’ta 17 projenin tamamladığını kaydetti.
Teknoparkta birçok firmanın projeleriyle büyüklük ekonomisine katkı sağladığını tamlayan Akış, “Amacımız, burada üretilen bilginin ekonomiye kazandırılmasıdır. Bu anlamda firmalarımız ürettikleri ürünlerle hem ev dışına revan dövizin azaltılması hem de teknolojinin geliştirilmesine ulama sunmaktadır.” diyerek konuştu.
