İSHAK KIŞMIRI

Van’birlikte ‘Katıksız Sit Alanı’ kapsamına alınan Van gölü üzere 10 sivil toplum örgütü, kararın iptali yönünde ülkü açtı. Van Akademik Odalar Birliği Bölüm Sözcüsü Fikret Baransel, “Bu, arz bağan korumaya sahip sit alanlarını ifade etmektedir. Kamuoyunda bu konuda yanlış ayrımsız takanak oluşmuştur. Tersine, kararnameden ilk Kıyı Kanununa tabi olan bu alanlar kanuni yerine nispeten elan kırıcı ayrımsız şekilde korunmaktayken zaman bu aranjman ile Kenar Kanunu namevcut sayılmaya çalışılarak yavaş zılgıt altında bırakılmıştır” dedi.

Resmi Gazetede 21 Temmuz’da yayınlanan kararla, Van ve Bitlis illeri Yer Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından “Natürel Sit Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Tasarruf Alanı” car edildi. Van Akademik Odalar Birliği ve Demokrasi Platformu, karara karşı yönetimsel işlemin durdurulması talebiyle açtıkları davaya ilişkin Van Barosu Tahir Katılımcı Konuşma Salonu’nda basın toplantısı düzenledi. Ortak izah metnini, Van Eczacılar Odası Başkanı ve Van Akademik Odalar Birliği Çevrim Sözcüsü Fikret Baransel eliyle okundu.

“VANGÖLÜ TEHDİT ALTINDADIR”

Fikret Baransel şunları söyledi:

“Van Akademik Odalar Birliği ve Demokratlık Platformunun bileşenleri kendisine kuruluşumuzdan bugüne kadar temas fırsatta kentimizin katıksız zenginlikleri ile ilişik endişelerimizi paylaşmaktayız. Ancak zaman çok kırıcı ihmaller ve konunun uzmanlarının görüşleri ve bilimsel gerekçelere güçsüz yasalı tensikat ile Van Gölü yıldırma altındadır. Bu yıldırma karşısında natür; bilimsel tek yöntemle açıklanamayan bir şekilde planlı art temizliğinin, ayrımsız tür mecmu kapasiteyle faaliyete geçemeyen ve şehir kanalizasyonunun aracısız rahatlama şeklinde göle akıtıldığı arıtma tesisinin yarattığı ve kentin girişinden itibaren mahsus nişane alarm vermektedir. Van Gölü’nün korunması amacıyla haddinden fazla ağır sıklet kanuni tedbirler alınmalıdır. Hele Van Gölünü Koruma Kanununun çıkarılması asıl talebimiz olup bu yöndeki dilek ve ısrarımız bitmeme etmektedir. Fakat, 30.07.2022 devir ve 31908 dar Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Van Gölü “Tabii Sit, Sürdürülebilir Dulda ve Kontrollü Kullanım Alanı” yerine zar edilmiştir. Bu, sunma bağan korumaya ehil sit alanlarını rapor etmektedir. Van Valiliğinin 18.08.2022 tarihli duyusundan da anlaşılacağı için bu aranjman ile sit alanı içerisinde yapılacak ruh ve yapılaşmalar engellenmemiştir, kamuoyunda bu konuda yanlış ayrımsız alacak oluşmuştur. Aksine, kararnameden önce Kıran Kanununa tabi olan bu alanlar kanuni adına nispeten henüz sakil aynı şekilde korunmaktayken zaman bu aranjman ile Kıran Kanunu yok sayılmaya çalışılarak yoğun yıldırma altında bırakılmıştır. Antrparantez alınan değişmeyen Kıran Dulda Kanunu, Kültür ve Gusto Varlıklarını Siper Kanunu, Mahfuz Alanların Belirleme, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dayalı Talimatname, İlke Kararlarına, Natürel Sit Alanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Teknik Esaslara ve Gayrı Dulda Hukuku düzenlemelerine aykırıdır.

“İLGİLİ ARANJMAN İPTAL EDİLMELİ”

Tamlık bu nedenlerle Van Akademik Odalar Birliği ile Demokratlık Platformunun bileşenlerinden sevgili konusu hakkında sav açılış ehliyeti olan Van Barosu ÇEV-DER, Van Hakkari Doktor Odası ve Van ÖHD eliyle ilişik kararın iptali için bu çağ hâkimiyet için başvurulmuştur. Bugün itibariyle başlatmış olduğumuz şiddet süreciyle birlikte Van Gölü Havzası için büyük bire bir hınç oluşturan, turizm ve sanayi tesisleri ile yapılaşmaya istinatgâh hazırlayan ve hazırlanış amacı itibariyle korumaktan haddinden fazla bulunmayan olmasına faktör olacak olan ilgili düzenlemenin bozma edilmesi gerektiği inancını taşımaktayız. Yapılan aranjman ile kamuoyunda “Van Gölü’nün imdi himaye altına alındığı” yönünde kavisli ayrımsız takanak oluşturmaya çalışılmış ise birlikte bilinmelidir kim; yapılan düzenleme geleceğimiz ve nefesimiz olan Van Gölü’nü daha nazik ayrımsız tehlikeyle karşı karşıya bırakmaktadır. Van gölü Tabii Sit Alanının henüz üst kategoride olan kesin korunacak kırılan alanlar evet dahi kalifiye koruma alanları namına zar ve tescil edilmesi gerekirken yapılaşmaya posta açacak şekilde “Sürdürülebilir Dulda ve Kontrollü Kullanım Alanı” namına tescilinin iptali talebiyle sorun açıldığı bilinmelidir.

“VAN GÖLÜNE SAHİP ÇIKMAYA DAVET EDİYORUZ”

Yapılan düzenlemenin da mevzuata ters kendisine yapıldığını antrparantez yorumlamak isteriz. Şöyle ki; Korunan Alanların Belirleme, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dayalı Yönetmelik’in “Mahfuz alanlara ilişkin umumi ilkeler” antetli 5/1.’inci maddesinde belirlenen ilkelere uyulmamış, mahfazalı alanların aktüel durumunun alanın dirim bilimsel çeşitliliği, hidrolojisi ve hidrojeolojisi başta koyulmak üzere temas açıdan durumu hazırlanacak ön istimara raporu sonucuna göre veya vacip görülmesi yerinde ise yeryüzü birkaç ardışık dört mevsimi kapsayan ekolojik temelli bilimsel araştırı yapılarak belirleneceği düzenlemeleri uygulanmamış, araştırı raporları yönetmelikte öngörülen nitelikteki uzmanlarca düzenlenmediği üzere maharet esaslarda belirtilen saha çalışmaları yapılmamıştır. Halkımızın bile bildiği üzere Van Edremit’te yapılan derrace kafenin Kenar Kanununa uymaz tıpkısı şekilde yapıldığına dayalı şiddet süreçleri bitmeme etmekte olduğu kabilinden iptali kanuni adına cins olsa de sonuç olarak yapılan düzenleme ile Velespit Kafe kabil yapılaşmaların elan bile artmasına ve meşrulaşmasına temel taşı hazırlanmıştır. Van gölünün kesme korunacak alıngan alanlar ya birlikte kalifiye esirgeme alanları adına himaye altına alınması gerekirken, yapılaşmaya sefer açan düzenlemeye dair hatadan bir dakika önce vazgeçilmesi ve Van Gölünü koruyacak olan yürekten yasalı düzenlemelerin yapılması gerektiğini buradan ilgililer ve kamuoyuyla paylaşıyor; umum duyar vatandaşlarımızı ve kurumlarımızı Van Gölüne sahip çıkmaya ve açılan davaya müdahil olmaya davet ediyoruz.”

İMZASİ KÂIN STÖ’LER

Van Barosu

ÇEV-DER

Van-Hakkari-Bitlis Eczacılar Odası

Van-Hakkari Tabip Odası

Özgürlük İçin Hukukçular Derneği

İnsan Hakları Derneği Van Şubesi

TMOBB Van İKK

Van Diş Hekimleri Odası

Van SMMMO

KESK Van Şubeler Platformu