Soyu nâr altında kâin bağlama kedisi, Iğdır’daki sulak alanlarda de yaşamını sürdürüyor.
Tarihte 1777’dahi Kafkasya bölgesinde tanımlanan rabıt kedisi (felis chaus), soyu tükenme riskiyle karşı karşıya olan melez türleri arasında meydan alıyor.
Adana, Akdeniz ile İç Anadolu’üstelik yayılış gösteren ve buralarda bulunmaz üstelik olsa görülebilen bu tuhaf, Veca Dağı’nın Iğdır tarafındaki Bulakbaşı ve Glokom sazlıklarında de bulunuyor.
KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah ile Koç Üniversiteleri Akademisyen Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu, bu hafta Iğdır bölgesinde yaptığı düz çalışmasında ulama kedisini görüntüledi.
“Çokça ender görülen bire bir kök”
Prof. Dr. Şekercioğlu, AA muhabirine, bu türün yayılış haritasında Iğdır’ın bile saha aldığını ve Türkiye’de soyunun acı altında olduğunu söyledi.
Saz kedisinin, melez kedisi ile vaşak beyninde boyutlara ehil olduğunu anlatım fail Şekercioğlu, “Kafadan üzeri uzunluğu 60-80 santimetre, yerden yüksekliği kısaca 36 santim. Ağırlığı dahi bölgeye göre haddinden fazla değişken, 2 ile 16 kilo beyninde, yani Kars Sarıkamış’taki vaşak ağırlığına kadar ulaşabilen tıpkı tür. Bölgemizde o büyüklüğünde nazik değil. Toptan dağılımında bölgemizde, Iğdır’de olmasını beklediğimiz çokça ender tanıdık ayrımsız çeşit.” diye niteleyerek konuştu.
Saz kedisini kuş gözlemi sırasında tayin ettiğini anlatan Şekercioğlu, şunları kaydetti:
“Bire Bir kuşun sesini kaydetmeye çalışırken saksağanların sonsuz öttüğünü ayırt ettim. ‘Birbirlerine bağırmaları bitmiyor.’ diyerek tasalı dahi oldum. Sonradan ayırt ettim kim bu ötüş saksağanların alarm ötüşü. ‘Bire Bir avcı var.’ diye niteleyerek birbirlerini uyarıyorlar. Uzun Hayvan gördüklerini fikren dürbünümü kaldırdım amma dürbüne bile ister kalmadan karşımdan ulama kedisinin geçtiğini gördüm. 50 metre büyüklüğünde yürüdü, durdu ve baktı. Saksağanlar rahatsız ettiği için sazlığın arasına girip kayboldu. Bu benim için çokça mutlu tıpkı gözlemdi. Elan evvel Adana’dahi belgeselini çekmiştim amma Doğu Anadolu’da ilk defa ilhak kedisi görmüş oldum.”
“Sayıları giderek azalıyor ve görülmesi zorlaşıyor”
Şekercioğlu, saz kedisinin alelumum sulak alanlarda ve sazlıklarda yaşadığını belirtti.
Saz kedisinin, ülkede akarsu içre avlanabilen yegâne kedi türü olduğunu dile getiren Şekercioğlu, “Sulak alanların kurutulup tarlaya çevrilmesi, kemirgenlerin ekincilik zararlısı diye niteleyerek zehirle yok edilmesi ve uğrun av yüzünden soyu tehlikede olan bire bir zümre. Sair yaşadığı Nil Deltası, Orta Şark, Hindistan ve Güneydoğu Asya’birlikte genişlik enli ham pisik türüyken, sayıları giderek azalıyor ve görülmesi zorlaşıyor.” dedi.
