ŞENER TOKTAŞ/YILMAZ KAZANDIOĞLU – Van ve Bitlis’teki belediyeler, Resmi Gazetede yayımlanan kararla “katıksız sit-sürdürülebilir siper ve kontrollü tasarruf alanı” kendisine tescillenen Van Gölü ve çevresinde katışıksızlık seferliği başlatıyor.
Bölgenin en makro turizm destinasyonlarından biri olan, benzersiz koyları, gömgök suları ve doğasıyla yerel ve yabancı turistlerin ilgisini calip Van Gölü’nün ati kuşaklara henüz temiz bırakılması üzere icraat devam ediyor.
Son yıllarda sıcaklığın yükselmesine merbut gelişen sivri buharlaşma ve yağışların azalması sonucu seviyesinde sukut yaşanan, kapladığı 3 bin 713 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye’nin sunu iri sodalı gölü olan Van Gölü ve çevresi, karşı karşıya kaldığı çevresel sorunlar cihetiyle “tabii sit-sürdürülebilir himaye ve kontrollü tasarruf alanı” zar edildi.
Alınan kararla göle kıyısı olan belediyeler, kirliliğe illet olan ahırların yıkımına ve tasfiye tesislerinin tamamının çalışkan çalışmasını sağlayacak çalışmalara ağırlık vermeye başladı.
Kayırıcı çamuru ve balçık temizliğinin üstelik bitmeme edeceği göl çevresinde, hayvansal atıkların ve derelerden taşınan çöplerin bile göle ulaşması engellenerek, gölün çarkıt maviliğine kavuşması hedefleniyor.
“Van Gölü’nü esirgeme asli görevimiz”
Bitlis’in Yabani Armut Şehremini Abdulalim Seçkin Güdücü, AA muhabirine, “Van Gölü Havzası Esirgeme Gösteri Planı ve Uygulama Programı” kapsamında Van Gölü’nün korunması için tedbirlerin uygulanmasına başlandığını söyledi.
Eylem planının tüm Van Gölü’nü havi çok şanlı bir proje olduğunu tabir eden Çoban, şöyle konuştu:
“Tasfiye tesislerinin tamamının çalıştığı, havzada gölü kirletecek ve yıldırma edecek ahırların de kaldırıldığı iri bir çalışmanın içine girdik. Dere yataklarındaki kirliliğin sıfırlandığı benzeri çalışmaya akıllıcasına ilerliyoruz. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belediyelerin tasfiye tesislerindeki yıpranmışlığı göz önünde bulundurarak tümünü etken kuzuluk getirecek. Iri merkezlerde etkisiz durumdaki arıtma tesisleri çıktı devreye girdi. Behişt diyarı Van Gölü’nü yüklenmek birincil görevimizdir.”
Gölü koruyarak gelecek nesillere genişlik dimdik şekilde bırakmaya çabalama göstereceklerini dile getiren Sürücü, “Göller gözdağı kaldırmaz. Aral Gölü, dünyanın arz iri göllerinden biriydi. Sığınma fiili olmadığından Aral Gölü’nün yerinde çöl var. Van Gölü’nü Sahra’ya çevirmeyeceğiz, denizimiz namına yaşamaya bitmeme edecek.” dedi.
“Gölü akman bırakmak için elimizden geleni yapacağız”
Van’ın Edremit Belediye Reisi İsmail Düzentileme ise Resmi Gazetede yayımlanan kararla Van Gölü’nün korunmasına ilişkin çalışmaların resmi hüviyete kavuştuğunu belirtti.
Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının koordinasyonunda bire bir sürecin başladığını aktaran Çalışma, “Edremit Belediyesi olarak göreve geldiğimiz süre ortamında Van Gölü’nün uzayda çekilen fotoğrafının birinci seçilmesi, Van Gölü Havzası’nın korunması, turizm amaçlı projelerimiz ve Van Gölü çalışmalarımızla buna bütün dikkati çekmeye çalıştık. Van Gölü’nün korunması ancak eylemle, yürütme kararları ve yürütme makamlarının çalışmalarıyla olur. Bu noktada birlikte lazım Sayın Cumhurbaşkanımız gerekse eşsiz eşleri lazım özeni göstermişlerdir. Van Gölü’nü bizden sonraki kuşaklara henüz bozulmamış bırakmak üzere elimizden geleni yapacağız.” diye konuştu.
Edremit’in Van Gölü’ne tahminî 40 kilometrelik sahilinin bulunduğunu ifade fail Düzentileme, şöyle bitmeme etti:
“Yaka bandımızla, velespit ve gidiş yollarımızla vatandaşlarımızı Van Denizi ile buluşturmaya bitmeme ediyoruz. Edremit’in madun bina çalışmasını bu yıl zarfında bitirip Edremit’ten Van Gölü’ne sızan veya foseptikler tarafından oluşan kirliliği önleyeceğiz. Van Gölü’nün Edremit kıyısındaki kirlenmenin önüne geçecek projenin kentimize filinta olmasını diliyorum. Sahile sınırı olan mahallelerimizde maatteessüf on yıllardır hayvan barınakları vardı. Güzeşte yıl aldığımız kararla özellikle Edremit doğmak amacıyla İpekyolu ve Tuşba ilçelerinde efsanevi barınaklarını kaldırdık, bir kısmını bile yıktık. Bu çalışmanın ardından gölün suyunun rengi değişti. İskele’den başlayan peş çamuru temizliğinden sonra sahillerimiz daha bozulmamış olacak.”
“Arıtma tesisleri yüzdelik 100 çalışacak”
Bitlis’in Tatvan Belediye Başkanı Mehmet Tehlikesiz Geylani ise Van Gölü havzasının bir zamanda yerleşim merkezi olduğunu, bu nedenle yerleşimin daha çok henüz kontrollü olacağı bilgisini verdi.
Alınan kararla mevki durumlarının ortadan kalktığını anlatan Geylani, şöyle konuştu:
“Van Gölü kıyıları kimi zaman işgallere maruz kalıyordu. Bu sayede periferi kenarı işgalden ağız ağıza temizlenecek. Bu kararla havzadaki hep tasfiye tesisleri yüzdelik 100 kapasiteyle çalışacak. Kasaba, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanımız Hedef Gelgel, akıbet ziyaretinde ‘Van Gölü’ne arıtılmamış benzeri felç su bırakılmayacağını’ söyledi. Gelişmemiş sürede Van Gölü bozuk halini, güzelliğini ve maviliğini yakalayacak. İlgilerinden çevre Cumhurbaşkanımıza ve eşi Emine Erdoğan’a teşekkür ediyorum.”
Geylani, Tatvan Belediyesi’nin 12 yıl ilk nesir edilen müstakbel dirim bilimsel arıtma tesisinin bulunduğunu, ilerleyici dönemlerde menfilik yaşamamak için tesisi revizyona aldıklarını söyledi.
Van’üstelik üstelik istikbal biyolojik arıtma tesisi bulunduğunu nâkil Geylani, “Yabani Armut, Adilcevaz ve değişik belediyelerin arıtma tesisleri etkili kuzuluk getiriliyor. Yıllardan beri müterakim eğin çamurları temizlenecek. Van ve Tatvan’üstelik göl çevresindeki ahırlar kaldırıldı. Ayrıksı bölgelerde birlikte atığı aracısız göle cari ahırlar kaldırılacak. Art çamuru temizliği, gölün kirlemesine etmen olan hayvansal atıkların önlenmesi ve öz ıslahıyla 4 bakanlığın içre olduğu balaban tıpkı eylem planı. Çokça geç kalmadan bu gösteri planıyla Tatvan’ımızı ve Van Gölü’müzü dünya mirası haline getirmeyi hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.
