GENETİK TESTLERE ULAŞIMI KOLAYLAŞTIRACAK TRGENTEST TAHARRI MOTORU GELİŞTİRİLDİ

TIBBİ Genetik Derneği tarafından AstraZeneca Türkiye’nin şartsız katkılarıyla hayata geçirilen TRGENTEST taharri motoru yardımıyla genetik hastalıkların tanısında makbul kalıtım bilimi testler ve yapıldıkları laboratuvarlar listeleniyor, böylelikle hastalar Türkiye genelindeki laboratuvarlara ve yaptıkları testlere aynı tık kolaylığıyla ulaşabiliyor. Hedeflerinin testlerin ruhsatlı merkezlerden vatandaşa makul benzeri şekilde erişebilmesi olduğunu söyleyen Tıbbi Kalıtım Bilimi Derneği Başkanı Doç. Dr. Taha Bahsi, “Burada çıkış belgesi hedefimiz adi bu testlerin ruhsatlı merkezler vasıtasıyla yapıldığının bilinmesi zira Keyif Bakanlığı tarafından kalıtım bilimi hastalıklar değerlendirme merkezi ruhsatı olmadan da bu testleri gerçekleştirdiğini belirten kurumlar oluyor. Tığ halkımızın bu testlere akıllıcasına yerden erişmesini istedik” dedi.

Tıbbi Genetik Derneği aracılığıyla AstraZeneca Türkiye’nin koşulsuz katkılarıyla hayata geçirilen TRGENTEST projesi kapsamında TRGENTEST taharri motoru geliştirildi. Bu kontrol motoru yardımıyla Türkiye’bile genetik testlere ihtiyaç duyan hastalar daha çok hekimler vasıtasıyla kendilerinden maksut moleküler testlerin nerede yapıldığı üstüne bilgelik alabilecek ve bu laboratuvarlara web sitesi üzerinden süratle ulaşabilecek. Bu kapsamda, Muğla’nın Dalaman ilçesinde planlı 15. Millî Tıbbi Genetik Kongresi’nde projeyi kamuoyuna duyuran Tıbbi Genetik Derneği Başkanı Doç. Dr. Taha Bahsi şunları söyledi:

“15’inci Ulusal Tıbbi Genetik Kongresi, alanında dünyada tanıdık çokça heybetli dil cambazı ve davetlilerin yanında elverişsiz içinden üstelik haddinden fazla sayıda dil cambazı, davetli ve 600’den çok murahhas ile 9-13 Kasım tarihlerinde Dalaman’üstelik gerçekleştirildi. Kongremizde tanıtımını yaptığımız TRGENTEST platformu, ülkemizde hastaların, hastalığı ile ait maksut genetik testlere yer macerasız ve güvenle ulaşmasını nail olmak amacıyla tasarlandı. Bu testler üstüne süreçleri kolaylaştırmayı hedefleyen derneğimizin en oylumlu amaçlarından biri da testleri ve sınav özne laboratuvarların durumunu edimsel sancımak olacak.”

‘KONGREYLE BİRLİKTE PROJE HAYATA GEÇTİ’

Kongreyle alay malay projenin hayata geçtiğini söyleyen Doç. Dr. Bahsi, “Kongreyle gelişigüzel biz haddinden fazla mefret tıpkı projeyi dahi tanıtmış olduk. Hayata geçirilmiş oldu, web sayfası canlı duruma getirildi. TRGENTEST adında benzeri proje. Bu proje eksiksiz Türkiye’yi ilgilendiriyor. Zira lazım doktor olsun gerek pestil yakınları gerek hastalar evet birlikte mıhlı erler her kalıtım bilimi sınav ihtiyacı olduğunda eksantrik hekimler eliyle maksut testler olabiliyor. Bu testin nerede yapılacağını halkımızın kamu yerine bilemediğini ve akilane bilgilere erişemediğini tespit ettik. Bunun sonrasında hangi testin nerede yapıldığını Türkiye’nin ne ilinde yapıldığını gösterecek tıpkısı zemin geliştirmeye karar verdik. Yaklaşık 1-1,5 yıldır süren tıpkı çalışmaydı. Bu proje kongreyle gelişigüzel hayata geçirildi. Burada kestirmece 100’e yakın genetik yorum merkezinin bilgileri ve 300’den fazla kalıtım bilimi testin nerede yapıldığına dayalı vukuf kâin. Efrat siteye girdiklerinde, kalıtım bilimi testin adını yazdıklarında harita üstünde bu testin nerede yapıldığı çıkıyor. İsterse kendisi toprak, kaymakamlık ve nahiye seçerek de kontrol yapabilir. Eşitlikçi ve adaletli olması açısından rastgele birisi bire bir testi araştırmak amacıyla testin adını yazdığında karşısına geçmiş aramada temas laboratuvarın adı çıktığında tekrardan ayrımsız testi arasa o tertip ile çıkmayacak. Karıştırarak gelişigüzel seferinde farklı merkezleri, sıralamayı karşına çıkarıyor. Burada eşitliği gözetmeye çalıştık, çıkış belgesi hedefimiz kıtipiyoz bu testlerin ruhsatlı merkezler yoluyla yapıldığının bilinmesi. Zira Afiyet Bakanlığı vasıtasıyla kalıtım bilimi hastalıklar istimara merkezi ruhsatı olmadan birlikte bu testleri gerçekleştirdiğini belirten kurumlar oluyor. Biz halkımızın bu testlere doğru yerden erişmesini istedik. Bu proje yeni doğdu ve sonrasında geliştirilecek. AstraZeneca’evet birlikte şartsız desteklerinden periferi teşekkürname ederiz” dedi.

‘BU TÜRKİYE İÇİN BİR İLK, DÜNYADA EŞİ BENZERİ HADDINDEN FAZLA AZ’

Verdikleri destekle projenin hayata geçirilmesini sağlayan AstraZeneca Türkiye Büyüklük Başkanı Ecz. Serkan Sulh ise yaptığı açıklamada, “Hayat ayar beslemek için bilimin ışığında faaliyetlerimize bitmeme ederken tam insanların engelleyici hizmet ve tedavilere erişiminin olduğu sürdürülebilir bir gelecek amacıyla bile çalışıyoruz. Bu nedenle TRGENTEST platformunun verdiğimiz destekle hayata geçmesinden büyük mutluluk duyuyoruz. Web tabanlı bu uygulama hastaların konumuna göre sunu andıran sınav merkezlerini listeliyor. Bu proje ile kanser hastalarının moleküler genetik testlere, laboratuvar bilgilerini bile vererek ulaşmalarını sağlamayı amaçladık. Bu Türkiye için aynı ilk, dünyada ise benzeri çok az” ifadelerine vadi verdi.

Share: