HALİL İBRAHİM SİNCAR/ RIDVAN KORKULUTAŞ – Mardin Artuklu, Bingöl, Muş Alparslan ve Munzur üniversitelerindeki, “Kürt Dili ve Edebiyatı” ile “Zaza Dili ve Edebiyatı” bölümlerinde kontenjan doldu.

Bu yıl Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü amacıyla Mardin Artuklu Üniversitesinde (MAÜ) 25, Muş Alparslan Üniversitesinde 30, Bingöl Üniversitesinde 30, Zaza Dili ve Edebiyatı Bölümü amacıyla dahi Bingöl Üniversitesinde 30, Munzur Üniversitesinde 25 kontenjan ayırıldı.

2022 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) düzen sonuçlarını bakarak, 4 üniversitede Kürtçe ve Zazaca bölümler amacıyla ayrılan kontenjanlar ağız ağıza doldu.

Ayrıca gelişigüzel bölümün meslek birincileri kontenjanı ile birer mektepli daha akseptans edilerek 145 mektepli bu bölümlerde okumaya hak kazandı.

Üniversiteler, bu bölümlere ilginin artarak bitmeme etmesi nedeniyle gelecek yıl açılacak kontenjanı tezyit etmek için YÖK’e başvurmayı planlıyor.

“Dillerini, kültürlerini hem öğrenmek hem da aktarmak istiyorlar”

MAÜ Ateş Parçası Diller Enstitüsü Müdürü ile Kürt Dili ve Kültürü Esas Veri Dalı Başkanı Doç. Dr. Ahmet Kırkan, AA muhabirine, açıldığından bu yana Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümüne ilginin faziletkâr olduğunu, kontenjanların meşbu olduğunu söyledi.

Bu sene dahi 25 kontenjan açtıklarını fakat irade üstüne 26 kişiyi akseptans ettiklerini rapor eden Kırkan, şunları aktardı:

“26 kişiyle kontenjanımızı cemi kendisine doldurduk. 15 dahi ecnebi öğrenci vardı. YÖK sınavına yetişmediğinden hava gelecek sene 25+15 alımımız olacak. 40 iyi bire bir kontenjan ama şayet talep bu yoğunlukta olursa elan da artırabiliriz. Şu anda bizde ayak tabanı puan 403. Türk dili ve Süryani dili gibi sair açkı bölümlerinden henüz yüksek bir puanla kapattık. Öğrenci şuurlu benzeri şekilde geliyor, bundan ortalık da puanları efdal oluyor.”

Enstitü kurulduğundan bu yana Kürtçeye kocaman tıpkı destek sağlandığına belen fail Kırkan, hem akademik bir dilin oluşması ve akademik çalışmalar yapılması hem de dilin çoluk çocuk beyninde oylumlu bir şekilde kullanılmasına balaban ulama sağladıklarını aktardı.

Kırkan, “Bu bölümü düşünülerek, istekle, istekle tercih ediyorlar. Dillerini, kültürlerini hem öğrenmek hem bile aktarma etmek istiyorlar. Bundan ufuk bile kırıcı ayrımsız dilek var. İlk iki sene az buçuk elan hazırlık, dilin düzgün kullanımı ses bilimi, yapı bilgisi, sentaks ve anlam bilimi koyulmak için derslerimiz var. 3. sınıftan sonra ise yoğun tıpkısı şekilde Klasik Kürt Edebiyatı, Gündeş Kürt Edebiyatı, Kürt diyalektlerinin karşılaştırılması, folklor ile ilgili derslerimiz var.” ifadelerini kullandı.

“Sabık sene takkadak 6 öğrenci alabilmiştik”

Konfedere Milletler Eğitim, Bilim ve Firez Örgütünün (UNESCO) 2009’da yayımladığı raporunda, “namevcut olma tehlikesi altında olan diller” grubunda düz alan Zazacaya, “Cıvıl Cıvıl Diller ve Lehçeler” kapsamına alındıktan sonra ilişki arttı.

Bingöl Üniversitesi Zaza Dili ve Edebiyatı Anne Fen Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Sirayet birlikte bölümlerini yeğleme fail öğrencilerin yerinde değişmeyen aldığını söyledi.

Zaza Dili ve Edebiyatı Bölümünün başka bölümlerdeki ders programlarıyla hamile benzeri devir olduğunu anlatan Sirayet, öğrencilerin 4 almanak lisans eğitimlerinde dillerini kamu anlamında öğrendiğini belirtti.

Bölümlerde kontenjanların ağız ağıza dolmasının kendilerini çokça mutlu ettiğini anlatan Infisah, şunları kaydetti:

“Bölümlerdeki bu doluluğu iki şeyin tetiklediğini düşünüyoruz. Birincisi, barajın kaldırılması ve bununla beraber benzeri şekilde kavramak talip kişilerin sınavlara girmesi. İkincisi ise seçmeli ders döneminde sair yıllara oranla sivil sosyete kuruluşları, kurumlar, eşhas toplumsal medyada Zazaca ve Kürtçenin seçilmesi için ayrımsız çabalama içerisine girdiler. Güzeşte yıl vakit kaybetmeden 6 mektepli alabilmiştik. Yeniden bizimle alay malay Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü üstelik ancak 9 öğrenci alabilmişti. Ama bu sene 2 bölümümüzde kontenjan mecmu doldu.”

Sirayet, Zazacanın yaşatılması için bile bu dili yazmaya, okumaya, konuşmaya yönelenlerin olduğunu gördüklerine belen ederek, bunun birlikte kontenjanın dolmasında etken olduğuna inandıklarını belirtti.